Szydłów - "kamienne miasto" zwane również "Polskie Carcassonne" gdyż w obrębie miasta zachowały się w dużej części mury obronne. W połowie XIV w. król Kazimierz Wielki opasuje Szydłów murami miejskimi z bramami i funduje kościół gotycki św. Władysława. W poł. XIV w. wzniesiono także zamek usytuowany w zachodniej części miasta na urwistym
skalnym brzegu rzeki Ciekącej. Na dziedziniec zamkowy droga wiedzie przez bramę wjazdową wzniesioną przez Zygmunta III Wazę. Za bramą pośród pustego obecnie dziedzińca mamy po lewej główny budynek zamkowy z XIV w. z śladami XVI wiecznej
przebudowy. Najciekawszym elementem zabudowań jest Sala Rycerska. Całość wykonano z warstwowo układanego piaskowca. Sala Rycerska uległa ostatecznej ruinie prawdopodobnie jeszcze przed 1789r. W XIX wieku zamieniona została na stajnie i wozownię. Budynek miał dwie kondygnacje: parter i piętro, przedzielone najprawdopodobniej stropem drewnianym. Na każdej z nich znajdowały się dwie wielkie sale. W jednej z nich, na piętrze, widoczne są resztki gotyckiego kominka. Bogate gotyckie profilowanie zachowały trzy portale na piętrze. Dwa z nich prowadziły na zewnątrz - jeden na balkon, drugi przypuszczalnie na drewnianą galerię. Trzeci umieszczony jest w ścianie wewnętrznej, między kaplicą i wielką salą. Dwa portale znajdowały się również na parterze, zostały one rozebrane w związku z XIX-wieczną przebudową; po wojnie zrekonstruowane. Po prawej stronie zaś tzw. "Skarbczyk" przebudowany w 1528 r. z dawnej baszty obronnej, mieszczący obecnie muzeum. Cały dziedziniec otoczony jest kamiennym murem obronnym ze zrekonstruowanymi na początku XX w. blankami.
W połowie XIV w. z fundacji Kazimierza Wielkiego, wybudowano w Szydłowie  680m muru obronnego. W skład obwodu wchodziły trzy bramy wjazdowe - Opatowska, Sandomierska i Krakowska, oraz baszty obronne. Jedyną zachowaną jest Brama Krakowska
wzniesiona w połowie XIV w. i nadbudowana w wieku XVI. Z przebudowy w XVI w. jest attyka wieńcząca budowlę i strzelnice dla broni palnej. Bramę poprzedza "szyja" przedbramia. Pozostałe bramy Sandomierską i Opatowską rozebrano w ciągu XIX w. Z tej ostatniej ocalały nikłe ślady obok ruiny kościoła p.w. św. Ducha.

                               Dawny Szydłów w licznej mierze zamieszkiwała ludność żydowska, po której zachowała się synagoga. Wzniesiona w początku XVI w. być może w miejsce starszej świątyni stanowiła ośrodek religijny, administracyjny i kulturalny społeczności żydowskiej Szydłowa. Po remoncie pełni rolę ośrodka kulturalnego.

                                Poza murami, naprzeciwko Bramy Krakowskiej na odrębnym wzgórzu stoi mały kościółek pw. Wszystkich Świętych z XV w., gotycki, kilkakrotnie przebudowywany. Wzgórze zbudowane jest ze skał wapiennych. Obok kościoła znajduje się wejście do dużej groty, która nazywana jest Jaskinią Szydły, według legendy miejscowego zbója, który miał się przyczynić do założenia miasta. Komora jaskini znajduje się pod kościołem. W pobliżu Szydłowa występują szerzej zjawiska krasowe, stąd też jaskiń jest więcej.