Jędrzejów -
pierwsze pisane wzmianki o wsi
Brzeźnica, taką pierwotnie nazwę nosiło miasto, pojawiły się w połowie
XII wieku. Poszukiwania archeologiczne potwierdziły istnienie w tym
czasie klasztoru Cystersów, którzy przybyli na te ziemie z Morimond w
Burgundii. Nazwę swą osada zawdzięczała płynącej przez nią rzeczce.
Mnisi wybudowali tu kościół św. Wojciecha, dostosowali do swoich potrzeb
i któremu dodali wezwanie Najświętszej Maryi Panny. W tym samym czasie
miejsce to zmieniło nazwę na Andrzeiow –
czyli współczesny Jędrzejów. Miastem Jędrzejów stał się
16 lutego 1271 r., kiedy to książę Bolesław Wstydliwy nadał prawa
miejskie na prawie magdeburskim liczącej już ponad 3 tysiące mieszkańców
osadzie. Jak większość
świętokrzyskich miast, Jędrzejów został złupiony przez Szwedów, podczas
wojny północnej 1702 roku. Najstarszymi sakralnymi
zabytkami Jędrzejowa pozostałymi do czasów współczesnych są dwa
kościoły: siedziba opatów - bł. Wincentego Kadłubka i św. Trójcy.
Klasztor ojców cystersów, obecnie także sanktuarium bł. Wincentego
Kadłubka (1160- 1223), pierwotnie jako budowla romańska z czasem została
przekształcana i nabrała cech gotyckich i barokowych. Wewnątrz znajdują
się zbudowane w roku 1754 przepiękne organy, dzieło polskiego
organmistrza Józefa Sitarskiego. Jedną z atrakcji
znajdującego się opodal rynku kościoła św. Trójcy, jest zegar słoneczny,
niejako symbol Jędrzejowa, nie jedyny tym w mieście. Kolejnym akcentem
Jędrzejowa jest Muzeum im. Przypkowskich, powstałe w wyniku
przekazania państwu 3 lutego 1962 kolekcji zegarów słonecznych,
przyrządów astronomicznych oraz biblioteki starodruków przez założyciela
i kolekcjonera - Feliksa Przypkowskiego. Muzeum to mieści się przy rynku
i zawiera, oprócz kolekcji ponad 600 zegarów i wszelkiej maści
przyrządów pomiarowych, zawiera zbiór księgoznaków i ekslibrysów liczącą
ok. 20 000 egzemplarzy.
Jędrzejów słynie również z tradycji warzenia piwa, która sięgają
przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy to cystersi zatrudnili pierwszych
piwowarów. |